Periaatsip nassuiarnera

Matumani nalunaarsuutit naatsorsuutinut suliarineqartunut atorneqartut tassaapput:

 

·       Naatsorsueqqissaartarfiup innuttaasunut nalunaarsuiffia

·       Ilinniartitaanermut Naalakkersuisoqarfiup aammalu Oqaatsinik Pikkorissarfiup Kalaallit Nunaanni Qallunaat Nunaannilu efterskoleni atuartunik nalunaarsuiffii

·       Ilinniagaqarnersiuteqartitsiviup (USF-ip) nalunaarsuiffia

·       Naatsorsueqqissaartarfiup suliffilinnut nalunaarsuiffia

·       Naatsorsueqqissaartarfiup ilinniakkanut naammassineqarsimasunut qaffasinnerpaanut nalunaarsuiffia

·       Naatsorsueqqissaartarfiup nuuttarnernut nalunaarsuiffia

·                                          

Inuusuttut ukiup kisitsiviusup naalernerani 16-init 25-inut ukioqalersimasut amerlassutsinut marlunnut agguaanneqarput. Amerlassutsimi siullermi Kalaallit Nunaanni najugaqavissut pineqarput, amerlassutsillu aappaanni Kalaallit Nunaanni avataanilu ilinniakkanik ingerlassisut aammalu pineqartut angerlamut utersimasut Kalaallit Nunaanni najugaqartut ukiup naalernerani efterkolenik ilinniakkanilluunniit unitsitsisimasut naammassinnissimasulluunniit imaluunniit Kalaallit Nunaanni avataanilu ilinniakkanik ingerlataqartut.

 

Najugaqavissut

Uani amerlassutsit tunngavigisaat tassaapput najugaqavissut. Najugaqavissutut taaneqarput pineqartut ukiumi kisitsiviusumi ukiup aallartinnerani naalerneranilu Kalaallit Nunaanni najugalittut nalunaarsukkat. Pineqartut ukiup kisitsiviusup naalernerani najugarisaat malillugit agguaanneqarput. Efterskoleniinneq akunnikkallarnertut taaneqarpoq aammalu piumasaqaataanngilaq atuartut najukkami adressiat allanngortissagaat taamaattumillu kommunimi najugaqarfimmi nalunaarsugaasinnaallutik. Taamatuttaaq ilinniakkanik ingerlatsisut illoqarfimmi ilinniarfiup sumiiffiginngisaaniissinnaapput illoqarfimmi allami praktikkersinnaasaramik.

 

Ilinniakkanik ingerlatsisut efterskolenut, inuusuttunut qaffassarluni ilinniarfinnut imaluunniit ingerlariaqqiffiusumik ilinniarfinnut agguaanneqarput. Kalaallit Nunaanni efterskoleni nalunaarsuutit atuarfiit aallartinnerini nassaassaapput. Villads Villadsenip efterskolea ukiumi atuarfiusumi 2009/2010-mi ammarneqarpoq Maniitsumilu efterskoli ukiumi atuarfiusumi 2011/2012-imi ammarneqarluni. Ukiumit atuarfiusumit 2013-2014-imit Kalaallit Nunaanni efterskoleni atuartut sapaatip akunnikkaarlugit naatsorsorneqartalerput nalunaarsuutillu tamanna sioqqullugu ukiup atuarfiusup naalernerani naatsorsorneqartalerlutik.

 

Tulliullugit pineqartut ukiumi kisitsiviusumi qaammat decembari suliffeqarnermut nalunaarsuiffimmi najugaqavissutut suliffilinnut killilerneqarput. Pineqartut ilinniakkanik ingerlataqanngitsut suliffeqanngitsulluunnit inuusuttunut sullinniakkanut nalunaarsorneqarput.

 

Pineqartut ilinniakkanut naammassisimasanut qaffasinnerpaanut ilinniarnertuunngorniarfinnut, inuussutissarsiornermik ilinniarfinnut, ingerlariaqqiffiusumik ilinniarfinnut aammalu ilinniagaqarsimanngitsunut agguarneqarput. Pineqartup iliniakkani naammassisimasaa qaffasinnerpaaq qaffassarluni pikkorissarneruppat Ilinniartitaanermut Naalakkersuisoqarfiup isumaqatigiissuteqarfigineqartigut ilinniarnertuunngorniarfiit ataaniittutut inissinneqassaaq. Qaffassarluni pikkorissarnerit ISCED2011 malillugu qaffasissuseq 4-imiipput taamatullu ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniarsimanissaq tigusaanissamut piumasaqaataalluni.

 

Najugaqavissut, Kalaallit Nunaanni avataanilu ilinniakkanik ingerlatsisut aammalu ilinniakkanik unitsitsisimallutik naammassinnissimallutilluunniit angerlamut utersimasut

Qulaani pineqartut saniatigut amerlassutsit 16-init 25-nullu ukiullit ilaat makkunannga ilaqarput:

 

·       Efterskoleni imaluunnit Ilinniagaqarnersiuteqartitsiviup nalunaarsuiffiani Kalaallit Nunaata avataani ingerlatallit

·       Angerlamut utersimasut ukiup kisitsiviusup ingerlanerani Qallunaat Nunaanni efterskoleni unitsitsisimasut naammassinnissimasulluunniit imaluunniit Ilinniagaqarnersiuteqartitsiviup nalunaarsuiffiani Kalaallit Nunaata avataani ilinniakkanik ingerlatsisutut allaqqasut

·       Kalaallit Nunaanni efterskoleni ilinniakkanik ingerlatallit najugaqavissuunngitsut imaluunniit Ilinniagaqarnersiuteqartitsiviup nalunaarsuiffiani Kalaallit Nunaanni ilinniartut

 

Pineqartoq ukiup kisitsiviusup naalernerani Kalaallit Nunaanni najugaqartutut nalunaarsorsimappat aammalu Kalaallit Nunaata avataani ilinniakkanik ingerlatsilluni taaneqartumut kingullermik nalunaarsorneqassaaq.

 

Pineqartut ukiumi kisitsiviusumi Kalaallit Nunaata avataani efterskolenik ilinniakkanilluunniit unitsitsisimasut naammassinnissimasulluunniit nunasisunut naatsorsuutinut ilaatinneqarput. Pineqartullu ukiup naalernerani Kalaallit Nunaanni najugallit amerlassutsinut ilaatinneqarput. Ilanngullugulu misissorneqarput pineqartut ukiup naalernerani ilinniakkanik ingerlatsinersut suliffeqarnersulluunniit, taamaanngippallu inuusuttunut sullinniakkanut nalunaarsorneqarput.

 

Pineqartut ukiup naalernerani Kalaallit Nunaanni ilinniartutut nalunaarsorsimasut ukiulli aallartinnerani najugaqartutut nalunaarsorsimanngitsut innuttaasut nalunaarsuiffiannut atassuserneqarput. Pineqartut ilinniakkanik ingerlatsisutut efterskoleni, inuusuttunut qaffassarluni ilinniarfinni aammalu ingerlariaqqiffiusumik ilinnarfinni agguaanneqarput.

 

Eqimattat taakku marluk najugaqavissunut ilanngunneqarput. Pineqartut ilinniakkanut naammassisimasanut qaffasinnerpaanut ilinniarnertuunngorniarfinnut, inuussutissarsiornermik ilinniarfinnut, ingerlariaqqiffiusumik ilinniarfinnut aammalu ilinniagaqarsimanngitsunut agguanneqarput. Pineqartup iliniakkani naammassisimasaa qaffasinnerpaaq qaffassarluni pikkorissarneruppat Ilinniartitaanermut Naalakkersuisoqarfiup isumaqatigiissuteqarfigineqartigut ilinniarnertuunngorniarfiit ataaniittutut inissinneqassaaq. Qaffassarluni pikkorissarnerit ISCED2011 malillugu qaffasissuseq 4-rimiipput taamatullu ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniarsimanissaq tigusaanissamut piumasaqaataalluni.

 

Ataani takuneqarsinnaapput pineqartut qaffassarnermik pikkorissarsimasut aammalu pineqartut ilinniarnertuunngorniarfinni naammassillutik ilinniarsimasut amerlassusaat.

 

Tabel 9. Pineqartut ilinnikkanik qaffasinnerpaanik ISCED2011 qaffasissuseq 4 malillugu naammassinnissimasut

	2009	2010	2011	2012	2013	2014
Niuernermut tunngasunik qaffassarluni ilinniarfinni................	27	16	18	27	31	35
Ilinniarnertuunngorniarfinni qaffassarluni pikkorissarfinni.........	52	69	72	67	73	60
Katillugit....................	79	85	90	94	104	95

Nalunaarut: Kisitsisit pineqartut Kisitsisaataasivimmiinngillat

 

Efterskoleni Qallunaat Nunaanniittuni naammassisimasunut unitsitsisimasunullu ukioq atuarfiusoq 2010/2011 sioqqullugu nalunaarsuuteqanngilaq. Taamaallaat takuneqarsinnaapput tapiissutinut akuersissuteqartoqarsimanersoq. Taamaattumik tamakkiisumik amerlassutsit naatsorsornerat najugaqavissut naatsorsuutaannit ukiumik ataatsimik kingulliullutik aallartinneqarput.